ปัญหาใหญ่ของคนเลี้ยงแมวก็คือการขับถ่าย หากเป็นแมวที่เลี้ยงตามบ้านทั่วไปก็คงไม่เป็นปัญหา เพราะแมวเป็นสัตว์รักอิสระและรักความสะอาด แมวสามารถขับถ่ายนอกบ้านได้ง่าย ส่วนคนที่เลี้ยงแมวในห้องเช่า คอนโดมิเนียม อพารทเม้น หรือห้องชุด การดูแลระบบขับถ่ายด้วยการฝึกแมวให้ขับถ่ายในกระบะหรือถาดทราย เป็นวิธีแก้ปัญหาของคนเลี้ยงแมวทั่วไป และสิ่งที่ใช้ดับกลิ่นปฎิกูลของแมวก็คือ “ทรายแมว”
ทรายแมว เรื่องที่คนเลี้ยงแมวต้องรู้
“ทรายแมว” ที่ใช้สำหรับดับกลิ่นและฝึกการขับถ่ายของแมวมีหลายชนิด และหาซื้อได้ตามร้านขายวัสดุอุปกรณ์ของสัตว์เลี้ยงทั่วไป ทรายแมวที่นิยมใช้อยู่ในปัจจุบัน แบ่งออกเป็น 4 ชนิด ได้แก่
1. ทรายแมวชนิดที่ไม่จับเป็นก้อน (Non-clumping conventional litter) ลักษณะของทรายแมวชนิดนี้ก็คือ เมื่อแมวขับถ่ายหรือทำให้ทรายเปียก ทรายจะไม่จับตัวเป็นก้อน ข้อด้อยของทรายแมวชนิดนี้ก็คือผู้เลี้ยงต้องหมั่นตักสิ่งปฎิกูลของแมวทิ้งทุกวัน หากปล่อยทิ้งไว้จะทำให้มีกลิ่นเหม็น
2. ทรายแมวชนิดจับเป็นก้อน (Clumping litter) ลักษณะของทรายแมวชนิดนี้เมื่อสัมผัสความชื้นหรือน้ำ สารจะจับตัวเป็นก้อนแข็งทำให้แยกเฉพาะส่วนที่เป็นก้อนออกมาได้ง่าย
3. ทรายแมวชนิดย่อยสลายทางชีวภาพได้ (Biodegradable litter) ลักษณะของทรายแมวชนิดนี้ เป็นทรายที่ทำจากพืชชนิดต่างๆ เช่น ก้อนขี้เลื่อย (clump sawdust) เศษไม้สน (pine wood pellet) ข้าวบาร์เลย์ (barley) เปลือกส้มตากแห้ง และกระดาษหนังสือพิมพ์ใช้แล้ว เป็นทรายแมวที่ย่อยสลายทางชีวภาพได้ แต่อาจมีราคาสูงกว่าทรายแมวทั่วไป ข้อดีของทรายชนิดนี้ก็คือ สามารถทิ้งในชักโครกได้
4. ทรายแมวชนิดซิลิก้าเจล (Siliga gel litter) เป็นทรายแมวที่มีลักษณะเป็นเม็ดเล็กๆ มีความพรุน ทรายแมวชนิดนี้มีคุณสมบัติดูดซับสูงกว่า และดักกลิ่นได้นานกว่าทรายแมวชนิดอื่น รวมถึงมีอายุการใช้งานนานมากกว่า
ทรายแมวทั้ง 4 ชนิดที่กล่าวมา มีทั้งข้อดีและข้อด้อยที่แตกต่างกัน แต่ละชนิดยังมีหลายลักษณะ เช่น เป็นทรายแมวที่มีกลิ่นหอม หรือบางชนิดเป็นทรายแมวที่สามารถเก็บกลิ่นได้ดีมาก สำหรับราคาขึ้นอยู่กับคุณสมบัติหรือลักษณะพิเศษของทรายแมวชนิดนั้นๆ สำหรับทาสแมวหรือคนที่ชื่นชอบการเลี้ยงแมว นอกจากการใช้ทรายแมวแก้ไขปัญหาระบบขับถ่ายของแมวแล้ว การฝึกให้แมวขับถ่ายนอกบ้านหรือขับถ่ายที่โถส้วมหรือชักโครก ก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ทำให้ไม่ต้องเสียเวลาเก็บสิ่งปฎิกูลและประหยัดค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงแมวลงได้